Βουλγαρία: η χώρα των Ρόδων και των κρασιών!

Η σύγχρονη οινική κουλτούρα της Βουλγαρίας ξεκινά στις αρχές του 20ου αιώνα, με την ίδρυση του πρώτου οινοποιητικού συνεταιρισμού στο Suhindol το 1909,αν και η χώρα έχει παράδοση στην καλλιέργεια και την παραγωγή κρασιού από την αρχαιότητα. Η εδραίωση της όμως σε διεθνές πλαίσιο ήρθε γύρω στο 1970.

Εκείνη την εποχή η Βουλγαρία επικεντρώθηκε στην παραγωγή ερυθρών κρασιών, κατά βάση μονοποικιλιακών, από διεθνείς ποικιλίες όπως Cabernet Sauvignon και Merlot. Τα κρασιά αυτά προορίζονταν για άμεση κατανάλωση, διέθεταν ανάλαφρο, φρουτώδη, χαρακτήρα, και χαμηλή τιμή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Βουλγαρία μέχρι τα μέσα του 1980 να είναι ο 4ος μεγαλύτερος εξαγωγέας εμφιαλωμένου κρασιού παγκοσμίως, με το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών να προσανατολίζεται στην Σοβιετική Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Λίγο αργότερα, και συγκεκριμένα προς τα τέλη του 1980 η Βουλγαρία άρχισε να χάνει έδαφος στην εξαγωγή κρασιών, διότι αφενός η ζήτηση από την πλευρά της Σοβιετικής Ένωσης ελαττώθηκε και αφετέρου έκαναν την εμφάνιση τους κρασιά του Νέου Κόσμου, με ποιοτικότερες μονοποικιλιακές εκδοχές. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη αξιολόγησης των ήδη φυτεμένων αμπελώνων, των εδαφών και του κλίματος , σε μια προσπάθεια να γίνουν είτε φυτεύσεις είτε αναμπελώσεις βασισμένες στην καταλληλόλητα κάθε περιοχής.

Η Βουλγαρία φαίνεται να εκτιμά ιδιαίτερα τις διεθνείς ποικιλίες , με το Merlot να βρίσκεται πρώτο σε φυτεύσεις και να συναντάται σε σχεδόν όλη τη χώρα. Ακολουθούν ποικιλίες όπως Cabernet Sauvignon και Cabernet Franc με τα ποιοτικότερα δείγματα να έρχονται από την Danube Plain, από την Struma Valley και από την δυτική πλευρά της Thracian Plain με κρασιά με νεοκοσμίτικο αέρα. Μάλιστα ένα από τα πρώτα “μεγάλα” κρασιά της Βουλγαρίας όπως το Maxxima Reserve 1999, είναι συνδυασμός από Cabernet Sauvignon και Merlot. Επίσης εξαιρετικές εκδοχές από τις γηγενείς ποικιλίες Mavrud και Rubin, συναντά κανείς στο μεγαλύτερο κομμάτι της νότιας Βουλγαρίας, δίνοντας πλούσια κρασιά με γενναιόδωρες τανίνες και μεγάλο δυναμικό παλαίωσης. Οι δύο αυτές ποικιλίες θεωρούνται οι κορυφαίες ερυθρές γηγενείς ποικιλίες της χώρας, διχάζοντας την κοινή γνώμη ως προς το πoιά είναι η επικρατέστερη, και εν τέλει η ναυαρχίδα της χώρας. Άλλη μία τοπική ποικιλία άξια αναφοράς είναι το Melnik, το οποίο καλλιεργείται αποκλειστικά στην Struma Valley και δίνει κρασιά τα οποία είναι σχετικά σκληρά νεαρά, και χρειάζονται χρόνο για να ξεδιπλώσουν το χαρισματικό τους προφίλ.

Διεθνείς ποικιλίες όπως Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling, Traminer και Rkatsiteli (γηγενής ποικιλία της Γεωργίας) είναι φυτεμένες στο μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας, αλλά σε ότι αφορά την ανατολική πλευρά η οποία περιλαμβάνει την Rose Valley και την Black Sea τα λευκά σταφύλια θριαμβεύουν. Και οι δύο περιοχές παράγουν ξηρές και ημίξηρες εκδοχές λευκών κρασιών με φινέτσα και φρεσκάδα. H Rose Valley εκτός ότι είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ροδέλαιου στον κόσμο, μαζί με την Τουρκία, θεωρείται μία από τις πιο ευνοημένες περιοχές της Βουλγαρίας για την παραγωγή υψηλής ποιότητας λευκών κρασιών. Τα καλύτερα δείγματα έρχονται από ποικιλίες όπως Chardonnay, Sauvignon Blanc και Misket Chevren η οποία είναι γηγενής. Στην Black Sea, εκτός από τις παραπάνω ποικιλίες καλλιεργείται και η τοπική λευκή ποικιλία Dimiat, δίνοντας κρασιά τραγανά, με τα καλύτερα δείγματα να συναντώνται στην νότια πλευρά της περιοχής.

H οινική κουλτούρα της Βουλγαρίας κατάφερε να με συναρπάσει και την ίδια στιγμή να με διχάσει. Ο κυριότερος λόγος που μου δημιουργεί τέτοια συναισθήματα είναι πως η Βουλγαρία δεν έχει κάποια εμβληματική περιοχή, όπως έχει η Ελλάδα την Σαντορίνη, ή κάποια αντιπροσωπευτική ποικιλία, όπως έχει η Αργεντινή το Malbec. Παρ’ όλα αυτά είναι ικανή να παράγει σπουδαία κρασιά, και το έχει αποδείξει έμπρακτα η Damianitza Winery με το Redark, η Logodai Winery με το Hypnose Reserve, και η Borovitza Winery με το Sensum. Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως πολλοί παραγωγοί στοχεύουν σε πιο παραδοσιακό στυλ κρασιών, καθώς οι περισσότεροι καταναλωτές στην Βουλγαρία το προτιμούν, και δεν ακολουθούν τις σύγχρονες τάσεις που προτάσσουν χαμηλότερο αλκοόλ, ορθή χρήση βαρελιού και λεπτότητα. Τα καλύτερα όμως για την Βουλγαρία έρχονται καθώς η νέα γενιά παραγωγών δείχνει να ακολουθεί τις τάσεις του σήμερα και να πειραματίζεται με διαφορετικές οινοποιητικές μεθόδους πάντα με σεβασμό στη παράδοση και τον τόπο.

By Ερωφίλη Αγγελάκη/ Sommelier